ភ្នំពេញ៖ ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានសម្តែងជាផ្លូវការនូវការតវ៉ា និងការជំទាស់យ៉ាងខ្លាំងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំពោះចេតនារបស់ប្រទេសថៃ ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ ក្នុងស្រុករបស់ខ្លួនលើប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា នៅភូមិជោគជ័យ និងភូមិព្រៃចាន់ ឃុំអូរបីជាន់ ស្រុកអូរជ្រៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។

ក្រសួការបរទេស  បានឱ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ អ្នកនាំពាក្យនៃយោធភូមិភាគទី១ នៃកងទ័ពភូមិន្ទ ថៃបានចេញសេចក្តីព្រមានជាសាធារណៈ ស្តីពី ការអនុវត្តច្បាប់ក្នុងស្រុករបស់ថៃ លើពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលរួមមានការដាក់ទោសទណ្ឌរហូតដល់ដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ឬទោសប្រហារជីវិតចំពោះអ្វីដែលហៅថា «សកម្មភាពប្រឆាំងនឹងអធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសថៃ»។ ការប្រកាសប្រើច្បាប់នេះកើតឡើង បន្ទាប់ពីឧប្បត្តិហេតុ កាលថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៥ ដែលកងកម្លាំងសន្តិសុខថៃ បានប្រើឧស្ម័នបង្ហូរទឹកភ្នែក និងគ្រាប់កាំភ្លើងជ័រ លើប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា នៅភូមិព្រៃចាន់ ដែលថ្មីៗនេះ ប្រទេសថៃ បានប្រើកម្លាំង ដើម្បីអនុវត្តអធិបតេយ្យទឹកដី។

តាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេស បានឱ្យដឹងទៀតថា ការប្រកាសរបស់ថៃ ក្នុងការប្រើច្បាប់ក្នុងស្រុកនៅក្នុងទឹកដីដែលមានជម្លោះ បំពានលើកាតព្វកិច្ចជាមូលដ្ឋាន ក្រោមមាត្រា ២ (៣) និង ២(៤) នៃធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលតម្រូវឱ្យមានការដោះស្រាយវិវាទដោយសន្តិវិធី និងមិនអនុញ្ញាតឱ្យប្រើកម្លាំងប្រឆាំងនឹងបូរណភាព ទឹកដីរបស់រដ្ឋមួយផ្សេងទៀតឡើយ។ ការអនុវត្តទោសព្រហ្មទណ្ឌធ្ងន់ធ្ងរ រួមទាំងការដាក់ទោស ប្រហារជីវិតលើប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលចូលរួមក្នុងការតវ៉ាដោយសន្តិវិធី ក៏ជាការរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ លើសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន ដែលត្រូវបានធានាក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ។ សកម្មភាពបែបនេះ គឺជាការបំពានដោយផ្ទាល់លើសេរីភាពនៃការជួបប្រជុំ និងសមាគម បទដ្ឋានស្នូលមួយ ក្រោមសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពី សិទ្ធិមនុស្ស និងដែលើធម្មនុញ្ញអាស៊ាន និងសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដែលតម្រូវឱ្យរដ្ឋជាសមាជិកមិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពបង្កហេតុ និងត្រូវដោះស្រាយវិវាទដោយសន្តិវិធី។

ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានចាត់ទុកចេតនារបស់ប្រទេសថៃ ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ក្នុងស្រុករបស់ខ្លួនមកលើពល​រដ្ឋកម្ពុជា ដែលតវ៉ាដោយសន្តិវិធី គឺជាការបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីការប្រើប្រាស់កម្លាំង ក្នុងការទាមទារយកដែន អធិបតេយ្យលើតំបន់ដែលមិនទាន់បានកំណត់ខណ្ឌសីមា ដោយបំពានលើកាតព្វកិច្ចនៃសន្ធិសញ្ញា និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រទេសថៃផ្ទាល់ ក្រោមអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា រវាងរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ កម្ពុជា និងថៃ ស្តីពី ការវាស់វែង និងខណ្ឌសីមាព្រំដែនគោក (MoU 2000) ដែលជាក្របខ័ណ្ឌមូលដ្ឋានសម្រាប់ដោះស្រាយរាល់បញ្ហាព្រំដែន ដែលពុំទាន់ បានដោះស្រាយ។ លើសពីនេះ សកម្មភាពខាងលើបានជ្រៀតជ្រែកដោយផ្ទាល់ដល់អាណត្តិរបស់គណៈកម្មការចម្រុះខណ្ឌសីមាព្រំដែនគោក ក្នុងការវាស់វែង និងកំណត់ព្រំដែនដូចមានចែងក្នុង ប្រការ២ នៃ MoU 2000 ។

កម្ពុជាអំពាវនាវឱ្យថៃបញ្ឈប់សកម្មភាពនានា ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិច្ចខិតខំប្រឹង ប្រែង ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹង ដូចដែលបានតាំងចិត្តរួម ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់ កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ និងកំណត់ហេតុរបស់គណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ (GBC) កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែសីហា និងថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥។

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ជាក់សាជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន និងឥតងាករេ ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយប្រកបដោយមិត្តភាព ចំពោះជម្លោះព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាងទាំងអស់ តាមរយៈមធ្យោបាយសន្តិវិធី ស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ ខណៈរក្សាការប្តេជ្ញាចិត្តប្រកាន់ខ្ជាប់នូវ គោលជំហរជាគោលការណ៍ថា ព្រំដែនមិនត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរដោយការប្រើកម្លាំង នោះឡើយ។ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏សូមរក្សាសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ និងមិនចាត់ទុកការប្រើ ប្រាស់ច្បាប់ក្នុងស្រុករបស់ថៃ ថាមានប្រសិទ្ធភាពផ្លូវច្បាប់ ឬប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការវាស់វែង និងខណ្ឌសីមារួមនោះឡើយ៕