2024-04-02 04:04
67

រដ្ឋធានីម៉ានីល៖ នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានចុងក្រោយនេះ ទំនាក់ទំនងការទូត រវាងរដ្ឋាភិបាលក្រុងម៉ានីល និង ក្រុងប៉េកាំង កាន់តែមានភាពតានតឹងដាក់គ្នា ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះដែនទឹក នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ប៉ុន្ដែឥឡូវ ហ្វីលីពីន កំពុងតែបង្កើនទំនាក់ទំនងការទូត ជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសជាសម្ពន្ធមិត្ត រួមមាន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អូស្រ្ដាលី និង សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាអតីតម្ចាស់អាណានិគមរបស់ខ្លួន ខណៈប្រទេសអាស៊ានមួយនេះ ក៏កំពុងតែបង្កើនសមត្ថភាពការពារជាតិ បន្ថែមទៀត។

សារព័ត៌មានរបស់សិង្ហបុរី Channel News Asia បានចេញផ្សាយ កាលពីព្រឹក ថ្ងៃអង្គារ ទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ថា មន្រ្ដីសន្ដិសុខមួយរូប កាលពីថ្ងៃចន្ទ (ទី១ ខែមេសា) បានបញ្ជាក់ ថា វិធានការប្រឈមមុខរបស់ហ្វីលីពីន ចំពោះការប្រព្រឹត្តរបស់ចិន នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង នឹងរួមបញ្ចូលទាំងការពង្រឹងសមត្ថភាពការពាររបស់ខ្លួន ជាមួយសម្ពន្ធមិត្ត និង ការហត់នឿយរាល់វិធានការការទូត ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាជម្លោះ។

លោក ហ្វ័រឌីណង់ដ៍ ម៉ាកូស (Ferdinand Marcos Jr) ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន កាលពីសប្ដាហ៍មុន បានបញ្ជាក់ ថា ហ្វីលីពីន នឹងអនុវត្តវិធានការមិនជាក់លាក់ ប្រឆាំងនឹង«ការវាយប្រហារដោយខុសច្បាប់ ការបង្ខិតបង្ខំ ការឈ្លានពាន និង ការបង្កគ្រោះថ្នាក់» បង្កឡើងដោយឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្ររបស់ចិន និង ការបង្កើនជម្លោះ ដែលកំពុងកើនឡើង នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។

លោក ចូណាថាន់ ម៉ាឡាយ៉ា (Jonathan Malaya) អ្នកនាំពាក្យ ក្រុមប្រឹក្សាសន្ដិសុខជាតិហ្វីលីពីន បានថ្លែង នៅតាមបណ្ដាញទូរទស្សន៍រដ្ឋ ដោយបានពិពណ៌នា អំពីកញ្ចប់ពហុវិមាត្រ ថា « ការឆ្លើយតបសមាមាត្រ ចេតនា និង ហេតុផល ដែលលោកប្រធានាធិបតី កំពុងតែនិយាយ អំពីការគ្របដណ្តប់ មិនត្រឹមតែទិដ្ឋភាព នៃការពង្រឹងសមត្ថភាពយោធា និង ការពារជាតិ ជាមួយនឹងសម្ពន្ធមិត្តផ្សេងៗទៀតប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែបញ្ហាក៏ត្រូវតែនិយាយ អំពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងការទូតដ៏ហត់នឿយ នៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះផងដែរ»។

បើតាមឯកសារថតចម្លង អំពីសេចក្ដីណែនាំ ដែលបានចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ បានឲ្យដឹង ថា លោកប្រធានាធិបតី ម៉ាកូស ក៏បានបញ្ជាឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់គាត់ ពង្រឹងការសម្របសម្រួលរបស់ខ្លួន លើសន្តិសុខដែនសមុទ្រ ដើម្បីប្រឈមមុខនឹង«បញ្ហាប្រឈមដ៏ធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើន» ចំពោះបូរណភាពទឹកដី និង សន្តិភាព»។

ដោយឡែក ក្រសួងការបរទេសចិន បានបញ្ជាក់ កាលពីថ្ងៃចន្ទ (ទី១ ខែមេសា) ថា ដោយមិនចាំបាច់ គិតពីគោលនយោបាយអ្វីដែលហ្វីលីពីន ដាក់ចេញនោះទេ បញ្ហានេះនឹងមិនមានផលប៉ះពាល់ដល់ការទាមទារអធិបតេយ្យភាពដែនសមុទ្ររបស់ប្រទេសចិន នោះឡើយ។

រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បានទាមទារស្ទើរតែទាំងស្រុង នៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលមានទំហំ ៣,៥លានគីឡូម៉ែត្រការ៉េ ស្ថិតក្នុងដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន ហើយកងឆ្មាំសមុទ្ររបស់ប្រទេសមហាយក្សអាស៊ីមួយនេះ តែងតែបញ្ចេញនាវាល្បាត នៅក្នុងចម្ងាយ១០០០គីឡូម៉ែត្រពីដែនគោករបស់ខ្លួន។

ការទាមទាររបស់ចិន ទៅលើសមុទ្រចិនខាងត្បូង ជាទីដែលសម្បូណ៌ទៅដោយធនធានធម្មជាតិចម្រុះ និង ផ្លូវទឹកធ្វើពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់បំផុតនោះ បាននាំឲ្យមានជម្លោះជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសជាច្រើន នៅក្នុងតំបន់ រួមមាន៖ វៀតណាម ហ្វីលីពីន ប៊្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី និង តៃវ៉ាន់។  

ហ្វីលីពីន និង ចិន តែងតែកើតមានជម្លោះជាមួយគ្នា ជាបន្តបន្ទាប់ នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង កាលពីឆ្នាំ២០២៣ ជុំវិញលក្ខណៈដែនសមុទ្រ ដែលមានជម្លោះ ស្របពេលក្រុងម៉ានីល បង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ ជាមួយសម្ពន្ធមិត្ត និង សហរដ្ឋអាមេរិក ជាអតីតមហាអំណាចអាណានិគមរបស់ខ្លួន៕